Nacjonalizm jest materialistyczno-biologistycznym odpowiednikiem panteizmu. Tak jak pewne osoby o "wschodnim" typie duchowości dążą do ekstazy będącej rezultatem roztopienia swojej indywidualnej świadomości w duchowej jedności wszelkiego istnienia, tak nacjonalista dąży do ekstazy będącej rezultatem roztopienia swojej indywidualnej świadomości w instynkcie stadnym. O ile więc panteistyczny mistycyzm stanowi poświęcenie własnej indywidualności na rzecz celebrowania wspólnotowej duchowości, o tyle nacjonalizm stanowi poświęcenie własnej indywidualności na rzecz celebrowania stadnej zwierzęcości.
Z tą istotną różnicą, że duchowa jedność postulowana przez panteizm jest bezgraniczna, a więc nie jest w stanie się ustawić w opozycji do jakiejkolwiek innej jedności, podczas gdy stadna jedność postulowana przez nacjonalizm - tkwiąca ściśle w porządku czysto biologicznej konkurencji - ustawia się zawsze w opozycji do innych stadnych jedności. O ile więc panteizm jest próbą obłaskawienia i wysublimowania agresywnych tendencji plemiennego kolektywizmu, o tyle nacjonalizm jest ich najbardziej zaawansowanym katalizatorem.
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
Nacjonalizm to świadomość współwystępowania i współzależności dobra osobistego i dobra zbiorowego oraz przekucie tej świadomości w działanie na rzecz tych dwóch dóbr. Nacjonalizm nie ustawia się w sprzeciwie wobec innych zbiorowości, lecz uznaje ograniczoność dozwolonego obyczajem (poprzez obrzędową ludowość) i prawem (poprzez ustrój państwowy) działania. Sprzeciw wobec innych zbiorowości staje się rzecz jasna antynacjonalizmem.
ReplyDelete