Dziesięć popularnych wątpliwości wobec libertarianizmu i stosowne odpowiedzi

Krytyka libertarianizmu odbywa się na rożnych poziomach intelektualnych. Ci, których wiedza na jego temat jest bardzo niewielka, krytykują go na ogół przy użyciu zabobonnych sloganów ("nieregulowany rynek prowadzi do wyzysku pracowników", "potrzebna jest kontrola cen, aby zwalczać spekulację", "kto jak nie państwo wybuduje drogi?", itp.), które po tysiąckroć były już obalane w najbardziej podstawowej literaturze przedmiotu, więc nie wymagają dalszego komentarza.

Innych krytycznych argumentów używają natomiast ci, którzy posiadają pewną wiedzę na temat libertarianizmu, a nawet z nim sympatyzują, wydaje im się jednak, że są w stanie zrównoważyć nadmierne w ich ocenie ambicje tejże filozofii społecznej odpowiednią dozą "realizmu", "praktyczności", "kompromisowości", itp. Tego rodzaju krytyce poświęcono w stosownej literaturze nieco mniej miejsca.

Biorąc pod uwagę ten fakt, jak również to, jak często wspomniane argumenty przewijają się w dyskusjach pomiędzy szeroko rozumianymi sympatykami libertarianizmu, postanowiłem stworzyć listę dziesięciu najbardziej moim zdaniem reprezentatywnych z nich wraz z odnośnikami do stosownych odpowiedzi. Mam nadzieję, że pomoże ona w zmniejszeniu "kosztów transakcyjnych" prowadzenia rzeczonych dyskusji lub też w zwracaniu ich w kierunku nowych, bardziej złożonych problemów, których analiza pozwoli filozofii libertarianizmu na dalszy intelektualny i praktyczny rozwój.

1. Aksjomaty samoposiadania i nieagresji opisują świat moralnych abstrakcji, a więc nie da się ich używać do rozstrzygania praktycznych problemów:
http://www.jakubw.com/2015/03/libertarianizm-racjonalizm-i-empiryzm.html
http://www.jakubw.com/2013/11/dwa-popularne-antylibertarianskie.html

2. Wymogi libertarianizmu kłócą się z intuicjami większości osób co do tego, jak należy się zachowywać w tzw. sytuacjach granicznych, gdzie np. nienaruszenie czyichś praw własności spowoduje zagładę świata:
http://www.jakubw.com/2014/11/o-prawach-wasnosci-w-sytuacjach.html
http://www.jakubw.com/2015/05/libertarianizm-globalne-dobra-publiczne.html
http://www.jakubw.com/2015/07/agresja-nie-zawsze-musi-byc.html

3. Libertarianie słusznie wskazują na nieodzowną niemoralność polityki, ale jednocześnie naiwnie idealizują świat biznesu:
http://www.jakubw.com/2015/04/libertarianizm-idealizacja.html

4. Libertarianie słusznie podkreślają, że państwa są stosunkowo nieskuteczne w zakresie produkcji pożądanych przez społeczeństwo dóbr i usług, ale nie doceniają faktu, że potrafią one zagwarantować dostęp do najważniejszych z nich każdemu:
http://www.jakubw.com/2015/03/panstwo-nie-moze-niczego-zagwarantowac.html
http://www.jakubw.com/2014/08/o-prywatnej-dobroczynnosci-i-pomocy.html
http://www.jakubw.com/2015/06/kardynalny-dylemat-opiekunczego-etatyzmu.html

5. Libertarianie dogmatycznie odrzucają możliwość, że mądrzy i kierujący się dobrymi intencjami urzędnicy mogliby zarządzać przynajmniej pewnymi obszarami gospodarki lepiej, niż niekompetentni i krótkowzroczni przedsiębiorcy:
http://www.jakubw.com/2015/03/wszechdobroc-wszechwiedza-i-wrodzona.html

6. Libertarianie twierdzący, że "prawdziwy wolny rynek" nie zdegenerowałby się w korporacyjny etatyzm, są jak komuniści twierdzący, że "prawdziwy komunizm" nie zdegenerowałby się w sowiecki totalitaryzm:
http://www.jakubw.com/2014/08/libertarianizm-komunizm-i-realizm.html

7. Państwo jest złem, ale jest niestety złem koniecznym, a więc stan libertariańskiej anarchii musi doprowadzić do konfliktu o władzę pomiędzy zbrojnymi gangami:
http://www.jakubw.com/2014/07/kilka-uwag-o-stabilnosci.html
http://www.jakubw.com/2015/05/o-mozliwosciach-obronnych-spoeczenstwa.html

8. Etatyzm jest może niewydajny i niemoralny, ale jest przynajmniej wypróbowanym, oswojonym i zrównoważonym systemem, podczas gdy libertarianizm to w praktyce radykalna niewiadoma:
http://www.jakubw.com/2014/11/libertarianizm-moralne-dwojmyslenie.html
http://www.jakubw.com/2010/08/dwadziescia-jeden-powodow-dla-ktorych.html

9. Zjawisko władzy istnieje od zawsze, w naturze ludzkiej leży podporządkowywanie się jej, i nic nie wskazuje na to, żeby cokolwiek miało się w tej materii zmienić:
http://www.jakubw.com/2015/03/postep-cywilizacyjny-czyli-wolnosc.html
http://www.jakubw.com/2014/05/szesc-powodow-dla-ktorych-perspektywy.html
http://www.jakubw.com/2015/05/klasyczny-liberalizm-i-komunizm-czyli-o.html

10. Libertarianie potrafią tworzyć interesujące, atrakcyjne i logicznie spójne teorie, ale nie potrafią zaproponować jakichkolwiek praktycznych wskazówek co do tego, jak wprowadzić je w życie:
http://www.jakubw.com/2014/11/instytucjonalna-przemoc-infekowanie.html
http://www.jakubw.com/2014/03/piec-sposobow-skutecznego-dziaania-na.html